Bezpieczniki są urządzeniami zabezpieczającymi używanymi w elektrycznych wtyczkach i obwodach, wykonanymi z elementów drutowych zamkniętych w niepalnej obudowie. Ich zadaniem jest zapobieganie uszkodzeniom spowodowanym nadmiernym natężeniem prądu elektrycznego przez przegrzanie i stopienie przewodu znajdującego się w obudowie, jak tylko pojawi się usterka. W wyniku tego przerywany jest przepływu prądu.
Przykład zastosowania bezpieczników z życia codziennego to suszarka do włosów: kiedy moc odbierana przez urządzenie przekracza dopuszczalną wartość, bezpiecznik w układzie powoduje przerwanie obwodu, zatrzymując przepływ prądu i eliminując tym samym ryzyko wystąpienia zwarć i porażenia prądem. Bezpieczniki są również niezbędnym elementem instalacji elektrycznej każdego gospodarstwa domowego – mowa o rozdzielnicach z bezpiecznikami (zwanych również skrzynkami rozdzielczymi lub tablicami bezpiecznikowymi), które powodują wyłączenie układu elektrycznego w przypadku wykrycia zbyt wysokiego natężenia prądu, mogącego spowodować szkody.
Zarówno bezpieczniki, jak i wyłączniki obwodu odpowiadają za bezpieczeństwo w obwodzie elektrycznym, gdy istnieje ryzyko wystąpienia zbyt wysokiego natężenia prądu. Oba te elementy przerywają przepływ prądu elektrycznego w przypadku wykrycia usterki, ale w odróżnieniu od bezpieczników, które wymagają każdorazowej wymiany wyłączniki obwodu po zresetowaniu mogą służyć dalej.
Najpowszechniejszym rodzajem bezpiecznika jest wkładka bezpiecznikowa. Na rynku jest jednak dostępnych kilka innych rodzajów bezpieczników, w zależności od ich zastosowania. Należą do nich:
Cartridge fuses can come in form of glass fuses, jak również ceramiczne lub porcelanowe po zewnętrznej stronie, co ułatwia przewodzenie prądu, w środku zaś posiadają drut magnetyczny z metalu o niskiej rezysywności, takiego jak miedź, srebro, aluminium lub cynk. Są one stosunkowo łatwe do wymiany i mają różne standardowe parametry. Aby dobrać bezpiecznik o odpowiednich parametrach, ogólna zasada mówi, aby wybrać parametry nieco wyższe od tych, jakich wymaga dane urządzenie do działania. Pozwoli to bezpiecznikowi, w przypadku pojawienia się zbyt wysokiego napięcia, zapobiec szkodom bez konieczności wyłączania zasilania elektrycznego w sytuacjach, gdy wzrost napięcia jest nieszkodliwy i nieznaczny.
Bezpieczniki są również dostępne w zestawach do różnych zastosowań, innych niż urządzenia przemysłowe, na przykład fuse kits dostępne w ofercie RS Pro.