Czujniki jakości powietrza znane również jako czujniki zanieczyszczenia powietrza mogą wykrywać i monitorować zanieczyszczenia powietrza w otaczającym nas powietrzu. Czujniki te mogą być używane wewnątrz pomieszczeń do wykrywania zanieczyszczeń powietrza i na zewnątrz w celu monitorowania toksyn i zanieczyszczeń w powietrzu. Są w stanie wykrywać niebezpieczne gazy, które są szkodliwe dla ludzi i zwierząt i mogą powodować problemy z oddychaniem, jeśli są wdychane lub wchłaniane przez skórę.
Są to małe, przenośne czujniki dostarczające dane w czasie zbliżonym do rzeczywistego przy niskich kosztach i przy niskim poborze mocy. Urządzenia pomiarowe wykorzystujące czujniki stają się coraz bardziej popularne, ponieważ ludzie są bardziej świadomi szkodliwych gazów i zanieczyszczeń oraz ich wpływu na zdrowie i środowisko.
Czujnik mierzy i monitoruje stężenie niektórych niebezpiecznych gazów w powietrzu. Jeżeli wykryte stężenie gazów jest powyżej pewnego poziomu ustawionego w czujniku, urządzenie lub przyrząd uruchamiają wówczas alarm ostrzegający ludzi, aby opuścić dany obszar.
Te tanie czujniki zanieczyszczeń służą do gromadzenia danych dotyczących wpływu ruchu drogowego i pracy fabryk na jakość powietrza. Mogą być również stosowane w celu zapewnienia bezpieczeństwa i czystości w środowisku domowym poprzez monitorowanie jakości powietrza na podstawie ilości zanieczyszczeń zawieszonych w powietrzu, wilgotności i temperatury, co umożliwia poznanie obszarów o niskiej wentylacji.
Są one używane do wykrywania, pomiaru i monitorowania wilgotności względnej, temperatury otoczenia i/lub stężeń dwutlenku węgla (CO2), lotnych związków organicznych (LZO), formaldehydu (HCHO), freonu i innych czynników chłodniczych (CFC/HFC), fosforanu (PH3), siarkowodoru (H2S), tlenku węgla (CO), dwutlenku azotu (NO2), tlenu (O2), ozonu (O3) i innych łatwopalnych, niebezpiecznych lub toksycznych gazów.